Cổng Thắng Quan (lũy Thầy)
Bài và ảnh: Trần Công Nhung
Nếu có dịp đi tàu hay xe từ Nam ra Bắc hoặc Bắc vô Nam, lúc qua địa phận Quảng Bình, gần ga Long Đại, nhìn về hướng Trường Sơn, du khách sẽ thấy một ngọn núi sừng sững oai vệ, nổi bật hẳn lên bầu trời: Núi Thần Đinh. Núi Thần Đinh gắn liền với lũy Trường Dục trong hệ thống Lũy Thầy của Đào Duy Từ, là dấu tích của thời kỳ Nam-Bắc phân tranh mấy trăm năm qua.
Chuyện leo lúi đi rừng với khách Tây là chuyện nhỏ, với người mình hơi hiếm. Du lịch ai cũng tận dụng phương tiện di chuyển tối tân, ăn ở phải tiện nghi, thường quanh quẩn nơi đình đám hội hè, ăn chơi mua sắm. Một vài thắng tích trên núi cao như Chùa Đồng Yên Tử (Quảng Ninh), trung tâm nghỉ mát Bà Nà (Đà Nẵng) đều có cáp treo. Hầu hết du khách chỉ muốn đến ngay điểm chính để xem rồi về, trong khi đi bộ được biết thêm bao nhiêu điều mới lạ dọc đường. Lên chùa Đồng yên Tử mà không qua con Đường Tùng (700 năm), để chiêm ngưỡng những cây tùng cổ thụ được trồng từ thời vua Trần Nhân Tông xuất gia, những cây tùng rễ to như những con trăn khổng lồ bò trên mặt đất, thì thật đáng tiếc (1).
Thành Đồng Hới
Những năm gần đây khi đất nước “mở cửa”, du khách phương Tây đua nhau đến Việt Nam, du lịch là để thể nghiệm khả năng thích nghi, ứng phó của bản thân, họ thích những nơi còn hoang vắng, còn “bán khai, chậm tiến”, còn nguyên sơ... Việt Nam là mô hình du lịch họ muốn khám phá. Và, cũng từ đó xuất hiện nhóm chữ “Tây ba lô”, “khu phố Tây”, ngành du lịch có thêm môn “Treking” (2).
Nhiều năm trước tôi đã lên chùa Đồng núi Yên Tử, đền Thượng chùa Thầy, chùa Tây Phương (Hà Tây), chùa Non Nước (Đà Nẵng), núi Bài Thơ (Quảng Ninh)...cao nhất có lẽ động Tiên Sơn (động khô) ở Phong Nha (Quảng Bình) 600 bậc, lên đến nơi tưởng chừng hết hơi thở.
Núi Thần Đinh cao thăm thẳm như thế, tất không phải dễ đi. Mỗi lần về quê, nhìn lên đỉnh núi cao vòi vọi, có lúc nhòa trong mây, lòng lại không yên. “Đi Đông đi Tây, viết hươu viết vượn mà ngay nơi chôn nhau cắt rốn của mình, có một ‘danh lam kỳ tích’ lại không hay biết thì chẳng có gì đáng nói”. Nghĩ thế nên năm nay, sau một tuần đi Lào Cai chụp ảnh mùa lúa chín cao nguyên với mấy anh em nhiếp ảnh quận Bình Thạnh Sài Gòn, tôi quay vào Đồng Hới và quyết “thám hiểm” núi Thần Đinh. Lại nghe nói trên núi có chùa Kim Phong, ngôi chùa cổ lâu đời, người địa phương thường gọi chùa Non, lòng tôi càng hăm hở.
Đồng Hới có một nhà thơ tôi mến, thơ anh có khí phách, nhiều hình ảnh sắc bén mạnh mẽ, tôi đã dành một bài “Tản mạn đường xa” để nói về anh. Anh quí và hiểu hoàn cảnh tôi, gần anh tôi không sợ chuyện “bày vẽ” nọ kia. Lúc nghe tôi ngỏ ý muốn lên núi Thần Đinh, anh tán đồng và đưa tôi về trọ lại nhà anh trên Cộn (3) để dẫn tôi đi vào ngày hôm sau.
Cầu Long Đại và núi Thần Đinh
- Anh lên núi Thần Đinh chưa?
- Mấy năm trước đã đi.
- Núi cách đây bao xa, có dễ đi không anh?
- Không xa, gần xã An Ninh của anh, đường lên núi đã xây tam cấp dễ đi.
- Vậy mai mình khởi hành sớm, leo núi đỡ mệt.
Sáng hôm sau, chúng tôi tìm quán cháo lươn điểm tâm trước khi lên đường. Tôi thích lối nấu cháo cá, cháo lươn của miền Trung, cháo không đặc nhuyễn như nơi khác, lúc ăn nhận rõ hương vị thơm ngon của lươn. Tuy vậy không nơi nào cháo lươn ngon bằng xứ Nghệ (4). Trong làng ẩm thực có danh mục “Lươn Nghệ An 18 món”, với tôi, mỗi món cháo cũng đủ rồi.
Từ Cộn, chúng tôi chạy xe gắn máy theo đường mòn về hướng Nam. Núi Thần Đinh cách thị xã Đồng Hới 25km, qua cầu Long Đại đã thấy Thần Đinh mờ mờ trong mây. Thêm một đoạn nữa gặp một đường xe rẽ phải, có bảng chỉ dẫn: “Chùa Non núi Thần Đinh”. Từ quốc lộ vào chân núi khoảng 3km, đường sỏi đá chông chênh. Chiếc xe gắn máy của anh bạn đã đến thời kỳ “cà tàng” nên hơi vất vả, những lúc nó rống lên gồng mình mang hai chúng tôi qua dốc, thấy mà tội. Đất đai không mấy tốt, thôn làng thưa thớt cuộc sống khô khan. Chúng tôi ghé quán bên đường mua bó nhang, tôi hỏi cô bán hàng:
- Lên núi bao nhiêu bậc cấp em biết không?
- Dạ, 400 bậc.
Tôi yên tâm, 400 thì thừa sức. Nhiều bạn thân quen thường nhắc nhở “chớ phiêu lưu, tuổi càng lớn càng không nên lên cao”. Đúng như vậy, tôi rất ngại leo lên lầu ba lầu bảy, mỏi chân mất sức chả lợi gì.
Núi Thần Đinh và đường Trường Sơn
Nhưng, lên núi lên rừng, tuy mệt, song lại được dịp thưởng thức nhiều điều mà suốt đời sống ở đồng bằng không dễ có. Một ngọn gió nhẹ, một bông hoa rừng, tiếng chim hót trên tầng cao thanh khiết, nơi tách biệt hẳn trần gian, lý thú lắm chứ. Vả lại cũng do thói quen một phần, khỏe tay mạnh chân mà ngồi mãi một nơi thì khi phải đi bộ một quãng cũng thấy ngán. Thường xuyên đi lại, đã không ngán lại còn thích. Du sơn du thủy là lội suối leo đèo, là thích nghi với mọi hoàn cảnh, không đòi hỏi tiện nghi kiểu phố phường. Bao nhiêu năm, qua những chuyến đi đã giúp tôi thấy dễ dàng trong mọi việc. Mỗi lần “vượt khó” lại như được tăng thêm khí thế, lại hăng hái hơn. Và, tôi nghiệm ra khó khăn là ở lòng người cư xử với nhau, chuyện hiền thành tội dữ, chuyện cái kiến biến thành ông voi, còn cảnh vật dù có cheo leo hóc hiểm cũng chẳng bao giờ có ý làm hại mình.
Tôi chưa nghe ai than phiền khi lên Chùa Đồng Yên Tử, lên động Huyền Không, trái lại thường nghe tả oán ăn nhà hàng này, ở khách sạn kia(5).
(Còn tiếp)
Trần Công Nhung
10 - 2009
(1) Xem Lên Chùa Đồng QHQOK tập 3
(2) Môn đi bộ xuyên rừng hay leo núi. Khách Tây lên Sapa, từng nhóm 5,7 người có tours guide dẫn đi từ Sapa về Bản Hồ, hay leo lên đỉnh Fansipan...hành trình có thể 2, 3 ngày. Ban đêm họ ngủ lại trong bản làng để biết thêm về sinh hoạt người miền núi, để đọ sức với thiên nhiên...
(3) Cộn cách Đồng Hới 7km, thập niên 60 còn là rừng rú, nơi dân thị xã sơ tán trong thời kỳ máy bay Mỹ oanh tạc miền Bắc. Nay đã thành thị trấn, không ai muốn quay lại Đồng Hới nữa.
(4) Xem Đền Cuông Cửa Lò QHQOK tập 3.
(5) Ngộ độc trang 179 QHQOK tập 7.
QHQOK tập 10 phát hành trung tuần tháng 3-2010
Sách đã in: Quê Hương Qua Ống Kính tập 1 đến tập 9, Buồn Vui Nghề Chơi Cây Kiểng, Mùa Nước Lũ (Truyện tình trên quê hương), Về Nhiếp Ảnh, Thăng Trầm (chuyện buồn vui một đời người), sách dày trên 200 trang, mỗi tác phẩm đều có nhiều phụ bản ảnh màu.
*****************
source
VienDongDaily
No comments:
Post a Comment